Wytske Versteeg: De wezenlozen

Prometheus 2012           198 blz.

Nog zo jong zijn en dan zo goed schrijven. Wytske Versteeg is een nieuwe literaire ster aan het literaire firmament. Een jaar geleden las ik Boy over een middelbare scholier die verdrinkt in zee tijdens een dagje uit met zijn klasgenoten. De zachtmoedige jongen werd waarschijnlijk gepest. Zijn rouwende adoptiemoeder wil weten wat er precies gebeurd is. Vier jaar na dato reist zij naar Bulgarije, waar zij onder valse voorwendselen de voormalige docente van haar zoon opzoekt, want ze wil wraak. Die docente heeft daar een boerderijtje en de moeder komt bij haar in dienst. Na een periode van zwijgen beginnen de vrouwen praten. Een intrigerend boek met een minder geslaagd tweede deel.

Versteegs debuutroman De wezenlozen is van 2012 en heb ik nu pas gelezen. Het is een bijzonder origineel verhaal: een meisjestweeling, van wie er een door een bepaalde ziekte het vermogen om te spreken verliest, logeert bij haar oom, omdat haar vader, aan wie zij zeer gehecht is, op zijn sterfbed ligt. De oom, een onaantrekkelijke, te dikke man, heeft via een soort realityshow een villa gewonnen. Als het meisje, dat Gone heet, niet meer wil eten en broodmager wordt, is dat dagelijks via youtube te volgen. Het verhaal wordt vanuit vier personages verteld: zus Ismene, oom George, moeder Clarissa en vader Siegfried. Het is zogezegd een knap geschreven boek, dat ingenieus in elkaar zit, vol verwijzingen naar de klassieken. Maar het is ook allemaal wat te gekunsteld naar mijn smaak.

 

Robert Yates: Revolutionary Road

De Arbeiderspers , 2009  231 blz.

Dit boek verscheen in 1961, werd in het Nederlands vertaald in 1989 en kwam opnieuw uit in 2009 met een voorwoord van Thomas Verbogt. Deze laatste is heel enthousiast over het boek en ook achterin het boek staan lofprijzingen van collega-auteurs en recensenten van diverse kranten (Trouw: “Een van de klassieken van de hele westerse cultuur”). De roman werd verfilmd door Sam Mendes  (American Beauty) met Leonardo di Caprio en Kate Winslet in de hoofdrol. Mijn verwachtingen konden niet hoger gespannen zijn. Daardoor viel dit debuut van Yates me toch wat tegen. Het jonge stel Frank en April Wheeler, ouders van twee kleine kinderen, wonend in een welvarende buitenwijk, zoekt het geluk. Hij heeft een saaie kantoorbaan en zij treurt om een mislukte carrière als actrice. Dat zet hun relatie onder druk. Daarom besluiten ze naar Parijs te emigreren. Ook de bijfiguren proberen iets moois van hun leven te maken: de bevriende buren de Campbells, het echtpaar Givings met hun intelligente maar gestoorde zoon John, het sexy kantoormeisje Maureen. Een interessant gegeven dus: hoe zorg je dat je niet wegzakt in een doorsneebestaan en maak je je droom waar? Toch blijven de personages te vlak, naar mijn idee, en kan ik hun kronkelpaden niet steeds volgen, al was ik aan het eind wel weer geraakt.

Jan van Mersbergen: De laatste ontsnapping

Cossee,  Amsterdam,  2014

 Een boek over vier mannen: twee vaders en hun zonen. Die laatste twee zijn elkaars beste vrienden en zijn tien jaar oud. De ene vader is de verteller. Hij heeft ook nog een vrouw en een dochtertje. Sinds enkele maanden is hij werkloos. Hij raakt steeds meer in de ban van de andere vader, die pas kort geleden opeens te horen kreeg dat hij een zoon heeft. Deze Ivan  is afkomstig uit het Balkangebied.  Hij werkt ‘s nachts in cafés, waar hij zich als een Houdini weet los te maken uit de touwen waarmee hij door twee mensen uit het publiek is vastgemaakt. Hij leidt een ruig leven met veel drank en vrouwen. Aan het begin van de roman zit het viertal in het vliegtuig, op weg naar een camping in Zuid-Frankrijk, waar Ivan zijn kunstje gaat vertonen. Stukje bij beetje komt de lezer erachter wat er zich in het verleden in Ivans geboorteland heeft afgespeeld , wat er de laatste maanden  is gebeurd met de twee vaders en hoe zij ieder op hun manier proberen te ontsnappen aan hun ketenen.

De vier personages zijn raak geportretteerd, het verhaal is ontroerend, de compositie is bijzonder, de schrijfstijl is sober.

 

John Williams: Augustus

 

 Lebowski  Publishers  Amsterdam  2014, vertaald uit het Engels 1^e druk 1972 420 blz.
 

Na het succes van Stoner en Butcher’s crossing is er nu deze roman uit 1972, waarvoor Williams de National Book Award ontving. Het is het verhaal van een keizer in wording, de stichter van het Romeinse rijk. Na de moord op zijn oom Julius Caesar in 44 voor C. “erft” de dan negentienjarige Augustus de macht over Rome, een corrupt wespennest. Vrijwel niemand neemt hem serieus. Hij wordt echter onderschat en met hulp van zijn vrienden slaagt hij erin de macht vast te houden en voor jarenlange voorspoed te zorgen. Hij komt hierbij voor zware beslissingen te staan, zoals de verbanning van zijn dochter Julia. De roman heeft een bijzondere vorm. Het verhaal wordt namelijk verteld door middel van brieven van bekende (en minder) bekende Romeinen uit die tijd. Zo komen Marcus Antonius en de dichters Vergilius en Ovidius aan het woord en lezen we in het dagboek van Julia. Al die gefingeerde memoires, brieven, staatsdecreten, dagboekfragmenten en reisverhalen geven een  beeld van Augustus als persoon, maar ook van Rome. In het begin is het even wennen, maar de gebeurtenissen van meer dan 2000 jaar geleden zijn met zoveel vaart en zo levendig beschreven, dat je het gevoel krijgt er midden in te staan