Marion Bloem: Indo

De Arbeiderspers Amsterdam    maart 2020

In 149 hoofdstukken verkent Marion Bloem alle aspecten van het begrip 'Indo'. Het gaat over haar vele voorouders, haar grootouders en ouders. Over hoe het was om op te groeien als Indisch meisje in Nederland in de jaren vijftig en zestig, hoe ze schrijfster is geworden, over haar boeken, haar literaire leven, haar reizen naar Indonesië, haar films en documentaires. Marion introduceert - bij mij althans - het begrip 'trapjesdenken', dat wil zeggen denken in hiërarchieën, denken dat de ene mens hoger is dan de andere. 

Ik vind het boeiend om te zien hoe zij is opgegroeid, hoe fel ze van leer kan trekken tegen racisme en onrecht. Maar ik vind ook dat zij snel op haar teentjes getrapt is, soms roddelt over collega-schrijvers en via dit boek mensen door het slijk haalt, zoals Adriaan van Dis en Alfred Birney. Voor wie zelf schrijft is dit overigens een heel stimulerend boek.

Dido Michiels: Lichter dan ik

Hollands Diep, Amsterdam 2019
259 blz.

Deze roman begint met een hoofdstuk vanuit de "schrijver", Tjanting genaamd. Zij is de vriendin van Isah, de hoofdpersoon. Isah heeft aan Tjanting haar bijzondere en trieste levensgeschiedenis verteld en deze schrijft deze thans op in 1910.
Dan krijgen we het verhaal in de ik-vorm vanuit Isah, die dan ruim zestig jaar is. Ze werkt tegenwoordig in de keuken van een hotel. Isah werd als bastaardkind geboren in de kraton (het hof) van de sultan van Djokja op Java. Als haar moeder haar wil uithuwelijken aan een oudere man, vlucht ze weg en papt ze aan met een Nederlandse militair. ze gaat bij hem wonen en ze krijgen twee dochters. Ze leidt een redelijk gelukkig leven, al wordt ze door mensen met een lichtere huid niet voor vol aangezien en vernederend behandeld. Op een gegeven moment gaat de militair naar Nederland om te trouwen met een Nederlandse vrouw en die vervolgens mee te nemen naar Indië. Isag wordt weggestuurd. De twee meisjes worden in huis genomen ddor een bevriend echtpaar en isah gaat bij hen als baboe werken.
Het is een hartverscheurend verhaal. Ik kom veel te weten over hoe het destijds in Indië toeging, gezien vanuit een Javaanse.