Jaap Robben: Zomervacht

De Geus   2018
217 blz.

De dertienjarige Brian woont met zijn vader Maurice in een sjofele caravan. Ze huren die van twee louche broers, die ook op het terrein wonen. Zelf regelen ze de verhuur van een andere caravan aan de schuchtere, mysterieuze Emile. Brian heeft een broer, Lucien, die zwaar geestelijk en lichamelijk gehandicapt is en in een tehuis woont. Hun moeder is op huwelijksreis met haar nieuwe partner. Omdat het tehuis wordt gerenoveerd, komt Lucien een maandje bij zijn vader en broer logeren tijdens de zomervakantie. Maurice ontvangt daarvoor een vergoeding en dat is voor hem de belangrijkste motivatie om deze klus op zich te nemen. De verzorging van Lucien laat hij grotendeels over aan Brian en die doet het nog niet eens zo slecht. Maar hoewel hij wat zachter is, heeft hij een aardje naar zijn vaartje. Als zijn brommer eindelijk is voorzien van een bougie en benzine, laat hij Lucien alleen, om op bezoek te gaan bij de negentienjarige Selma, een medebewoonster in het tehuis van Lucien. Zoals te verwachten is, gaat er weldra van alles mis.
Ik las deze roman met veel genoegen vanwege de prachtige taal, de goed neergezette personages en de rake dialogen. Toch miste ik een spanningsboog en viel de afloop me wat tegen.

Robert Seethaler: De Weense sigarenboer

De Bezige Bij, 2017    250 bladzijden
Vertaald uit het Duits. Oorspronkelijke titel: Der Trafikant

De zeventienjarige Franz Huchel woont samen met zijn moeder in een dorpje in de Oostenrijkse bergen. Zij stuurt hem naar Wenen, waar Otto Trsnjek, een oude vriend van haar,  een sigaren- annex tijdschriftenwinkel heeft. Franz krijgt een baantje in de winkel. Een van de klanten is de beroemde psychiater Sigmund Freud. Franz raakt met hem bevriend en krijgt advies om een meisje te vinden. Hij wordt verliefd op de Boheemse variëtédanseres Anezka. Het boek speelt in 1937, een turbulente tijd voor de Oostenrijkers die zich aansluiten bij nazi-Duitsland. Dat heeft grote gevolgen, ook voor de hoofdpersonages in deze roman.  

Jan van Aken: De ommegang

Uitgeverij Querido  maart 2018                                  628 bladzijden

Het boek, een historische roman die speelt in de veertiende eeuw, begint heel mooi; Isidoor van Rillington belandt als vondeling in een Engels klooster. De poortwachter leert het leergierige jongetje lezen en schrijven. Isidoor beschikt over een fabelachtig geheugen. Hij gebruikt de ommegang door de gebouwen in zijn hoofd als een soort geheugenpaleis. Via Oxford, Parijs, de Zijderoute en China komt hij in Konstanz aan de Bodensee. Daar proberen koningen, kardinalen en andere groten der aarde Europa van de ondergang te redden. Isidoor is ambitieus, egoïstisch en nietsontziend. Het is zijn grootste wens om een kathedraal te bouwen. Hij beleeft een ongelukkige liefde. Bacchanalen en bordelen spelen een grote rol in deze omvangrijke roman.
In al zijn eruditie is het naar mijn idee een oppervlakkig boek,

Bernard Schlink: Olga

Uitgeverij Cossee   2018
320 bladzijden

De Duitse schrijver Bernard Schlink werd in Nederland bekend door zijn roman: De voorlezer. Ook De vrouw op de trap werd positief ontvangen. Ik had hoge verwachtingen toen ik aan Olga begon.
De roman speelt zich af aan het begin van de twintigste eeuw in Duitsland. Olga woont in Pommeren en is een weeskind van eenvoudige komaf. Herbert is van adellijke afkomst. Samen met Herberts zus Viktoria vormen zijn een drietal dat veel met elkaar optrekt. Als ze opgroeien wordt Olga's vriendschap met Herbert steeds minder getolereerd door Herberts familie en ook door Viktoria.
    Olga weet zich op te werken tot onderwijzeres. Herbert beantwoordt niet aan de carrièreverwachtingen van zijn familie. Olga en hij krijgen een soort latrelatie, maar Herbert kan het niet laten om zijn hart te volgen. Hij wordt ontdekkingsreiziger op de noordpool, waar hij vermoedelijk ook de dood vindt. Olga is verscheurd van verdriet en blijft hem jarenlang brieven schrijven. Ze heeft een soort aangenomen zoon, Eik, die als hij ouder wordt verblind wordt door nazisympathieën.
   Later wordt zij naaister bij een rijke familie in een ander deel van het land en krijgt ze een speciale band met een van de zonen. Deze blijft met Olga in contact. Hij is de verteller van deze geschiedenis en komt na haar dood nog het een en ander over Olga te weten.
   De roman zit niet zo logisch in elkaar. Er zijn gebeurtenissen die op zich wel boeien, waar je achteraf via de verteller en via brieven van Olga nog meer informatie over krijgt. Daardoor beleef je het verhaal op afstand en raak je niet snel betrokken. Ik vond het wel knap hoe Schlink laat zien dat Herbert, Eik en zelfs een heel volk in de ban van verdwazing en grootheidswaanzin komen.  

Renate Dorrestein: Dagelijks werk

Uitgeverij podium Amsterdam         2018
297 bladzijden

Een van de leukste boeken die ik de laatste tijd heb gelezen is Dagelijks werk. Toen Renate Dorrestein hoorde dat ze niet meer beter kon worden, kwam ze niet meer toe aan het schrijven van de roman Kinderhuis Noord, waar ze op dat moment mee bezig was. Ze ruimde thuis de boel op en vond een stuk of veertig teksten van eigen hand die haar nog steeds lezenswaardig leken. Het gaat om artikelen, brieven en toespraken. De onderwerpen zijn divers: Schotland, de menopauze, de clitoris. Veel heeft betrekking op haar schrijverschap: De meester (over haar grote voorbeeld: Kurt Vonnegut), Het Boekenweekgeschenk, De jury. Dorrestein heeft alle teksten voorzien van een toelichting. Zowel in het oorspronkelijk werk, dat geschreven is tussen 1985 tot enkele jaren terug, als in haar nieuwe bijdragen klinkt de stem van haar meesterschap door: vilein, humoristisch, bizar, geëngageerd, feministisch, scherp en liefdevol.  

Thomas Verbogt: Hoe alles moest beginnen

Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 217

250 blz.

Als Thomas zes jaar is, maakt hij kennis met zijn even oude buurmeisje Licia. De twee raken innig bevriend. Het is een gelukkige tijd, waaraan abrupt een einde komt als Licia op haar twaalfde met haar vader naar Italië verhuist. Voor Thomas is dit een enorm verdriet, waar hij met niemand over kan praten. Ze sturen elkaar nog een tijdje brieven, maar stoppen daar op een gegeven moment mee. Acht jaar later nodigt Licia Thomas uit om naar haar toe te komen. Hij hoopt de draad van hun relatie weer op te pakken, maar het bezoek loopt voor hem uit op een grote teleurstelling. Licia blijkt erg veranderd en ze maakt hem duidelijk dat er voor hem geen plaats meer is in haar leven. Rond zijn veertigste ziet Thomas Licia toevallig op de Duitse televisie. Ze woont in de buurt van Keulen en wordt ervan verdacht iets te maken te hebben met de Rote Armee Fraktion, een terroristische organisatie. Thomas reist naar Keulen en heeft daar een korte ontmoeting met Licia, die verhard lijkt. Ruim twintig jaar later spreken ze op Licia’s initiatief af in hun geboortestad Nijmegen en gaan ze naar hun oude straat. Daar krijgt Thomas antwoord op vragen die hem al zijn leven lang bezighouden.

Prima om dit boek twee keer te lezen, want je leest snel over al het moois heen.